Półfinał mistrzostw Europy, to coś, o czym wszystkie zespoły, która zagrają w Euro 2020, marzą. Awans do tej fazy rywalizacji oznacza, że do domu wraca się medalem, bo w ME – w przeciwieństwie do mistrzostw świata – nie rozgrywa się (od 1984 roku) spotkania o trzecie miejsce. A zatem półfinalista ma już zapewniony minimum brązowy krążek. Niczego już praktycznie nie może przegrać. Może tylko wygrać medale z cenniejszego kruszcu. Nierzadko brąz wystarcza, by zdobyć miłość kibiców i zasłużyć na miano bohaterów narodowych. Oczywiście, w związku z zaistniałą sytuację pandemiczną, pewnie nie będzie przejazdów w odkrytym autobusie i wspólnej imprezy z fanami na największym placu stołecznego miasta. Ale wiele zespołów, tych najmocniejszych, które przygotowują się do udziału w najważniejszej piłkarskiej imprezie w 2021 roku, myśli przede wszystkim o tym, by zagrać w półfinale. Choć tak naprawdę, to marzenie każdej z 24 ekip – finalistów Euro 2020. Ale tylko cztery zespoły będą mogły zagrać w półfinale. Kto dotrze do tej fazy rywalizacji? Które reprezentacje najczęściej w niej grały? Gdzie i kiedy odbędą się półfinały Euro 2020? Mamy dla Ciebie wszystkie najważniejsze informacje!
Mistrzostwa Europy w piłce nożnej. Półfinały prawie
W historii rywalizacji o mistrzostwo Europy zmagania w półfinałach zajmują szczególne miejsce. Rozgrywano je niemal zawsze. A na pięciu pierwszych edycjach zmagań o miano najlepszej drużyny „Starego kontynentu” to właśnie faza półfinałowa była pierwszą na głównym turnieju. W 1960, 1964, 1968, 19872 i 1976 w finałach mistrzostw Europy rywalizowały cztery drużyny. I od razu mierzyły się w starciach o wejście do finału. Kiedy grono finalistów zwiększono do ośmiu zespołów, a turniej w takiej formie rozgrywany był w latach 1980, 1984, 1988 i 1992, za pierwszym razem nie rozegrano półfinałów. Po fazie grupowej Euro 1980 najlepsze drużyny z każdej z grup zagrały od razu w finale. Od następnej edycji półfinały rozgrywano od razu po grupach. W 1996, 2000, 2004, 2008 i 2012, najpierw odbywały się, po fazie grupowej, ćwierćfinały, a następnie półfinały. A w 2016 roku i na Euro 2020, półfinały będą trzecią z kolei rundą w fazie pucharowej, po 1/8 finału i ćwierćfinałach.
Półfinały Euro. Kto grał najczęściej?
Absolutnymi rekordzistami, jeżeli chodzi o udział w półfinałach mistrzostw Europy, jest reprezentacja Niemiec. Zespół ten docierał do tej fazy rywalizacji aż 9 razy i łatwiej jest wyliczyć, kiedy drużyny tej w półfinale nie było. Niemiec zabrakło w najlepszej czwórce w 1960, 1964, 1968, 1984, 2000 i 2004 roku. Aż pięć razy w półfinale ME zagrała reprezentacja Związku Radzieckiego, czyli kraju, który już nie istnieje (1960, 1964, 1968, 1972 i 1988). Dobre piłkarskie tradycje ZSRR kontynuuje Rosja, która zagrała w półfinale Euro 2008. Czesi, półfinaliści z 1996 i 2004 roku, z kolei, kontynuują tradycję Czechosłowacji (1960, 1976 i 1980). Pięć razy w półfinałach ME zagrali też: Portugalczycy (1984, 2000, 2004, 2012 i 2016), Holendrzy (1976, 1988, 1992, 2000 i 2004), Francuzi (1960, 1984, 1996, 2000 i 2016) i Włosi (1968, 1980, 1988, 2000 i 2012). Czterokrotnie na tym etapie rywalizacji znaleźli się Hiszpanie (1964, 1984, 2008 i 2012), a po trzy razy Duńczycy (1964, 1984, 1992) i występująca w dawnych latach reprezentacja Jugosławii (1960, 1968, 1976). Trzy zespoły znalazły się w najlepszej czwórce mistrzostw Europy po dwa razy. Są to: Anglia (1968 i 1996), Belgia (1972 i 1980) i Węgry (1964 i 1968). A po jednym razie w półfinale zagrały: Szwecja (1992), Grecja (2004), Turcja (2008) i Walia (2016). W sumie zatem w najlepszej czwórce mistrzostw Europy zaprezentowało się 19 drużyn. Licząc, oddzielnie, ZSRR i Rosję, a także Czechosłowację i Czechy. Warto jeszcze zaznaczyć, że w gronie finalistów Euro 2020 znaleźli się niemal wszyscy dotychczasowi półfinaliści. Zabraknie na najbliższym turnieju jedynie Greków. Nigdy, z kolei, na poziomie półfinałów ME, nie zaprezentowali się pozostali finaliści Euro, czyli: Szwajcaria, Finlandia, Ukraina, Austria, Macedonia Północna, Chorwacja, Szkocja, Polska i Słowacja.
Półfinaliści Euro 2020 w fazie grupowej.
Do starć byłych półfinalistów Euro dojdzie już w fazie grupowej mistrzostw Europy 2020. W grupie A znalazły się Włochy, Turcja i Walia. W grupie B zmierzą się Dania, Belgia i Rosja, a w grupie C Holandia będzie osamotniona. W grupie D mamy Anglików i Czechów, a w grupie E dojdzie do starcia Szwedów z Hiszpanami. Prawdziwą ucztą dla niegdysiejszych półfinalistów mistrzostw Europy będzie jednak rywalizacja w grupie F, gdzie znalazły się Węgry, Niemcy, Francja i Rosja. Wszystkie te zespoły grały kiedyś w półfinale mistrzostw Europy, a łącznie na tym etapie rywalizacji wystąpiły aż 21 razy!
Półfinały mistrzostw Europy. Wielkie i wspaniałe mecze
Stawką półfinału mistrzostw Europy jest decydująca rozgrywka, a więc nic dziwnego, że w historii mistrzostw Europy rozegrano wiele wspaniałych meczów. Niesamowity przebieg miał już pierwszy półfinał w dziejach Euro. W 1960 roku Francja mierzyła się z Jugosławią w Paryżu i spotkanie, bez dogrywki, skończyło się zwycięstwem Jugosłowian… 5:4! Niesamowite w tym spotkaniu było to, że Francuzi prowadzili już 4:1, w 53. minucie spotkania, a mecz przegrali. Bardzo charakterystyczny był również jeden z półfinałów Euro 1968. Po 120. minutach starcia Włochów z ZSRR w Neapolu było 0:0 i o wszystkim, awansie Italii, zadecydował rzut monetą. Nie rozgrywano wówczas rzutów karnych.
Dogrywki w obu półfinałach w 1976 roku, choć znano już karne, przesądziły o losach rywalizacji w 1976 roku. W pierwszym meczu Czechosłowacja wygrała 3:1 z Holandią, a rzadkiej sztuki dokonał w tym meczu czechosłowacki obrońca, Anton Ondrusz. Otóż strzelił do właściwej siatki, jak i został autorem bramki samobójczej. Tymczasem w półfinale pomiędzy Niemcami, a Jugosławią było 4:2, a hat trickiem popisał się w tym meczu Dieter Mueller. To jedyny hat trick w historii półfinałów mistrzostw Europy.
W 1984 roku, po raz pierwszy, o losach półfinałowego starcia mistrzostw Europy zdecydowały karne. Hiszpanie okazali się lepsi od Duńczyków. W 1988 roku rozegrano, z kolei, jeden z najbardziej ekscytujących półfinałów Euro. Niemcy, którzy byli gospodarzami starcia z Holandią, prowadzili 1:0. Ale „Pomarańczowi” zdołali wyrównać, a w końcówce meczu na stadionie w Hamburgu, Marco van Basten strzelił zwycięską bramkę. Ten sam zawodnik, w serii rzutów karnych półfinału Euro 1992, nie wykorzystał jedenastki, przez co Holendrzy nie awansowali do finału po raz drugi z rzędu.
W 1996 roku do znakomitego półfinału mistrzostw Europy doszło na stadionie Wembley, w Londynie, czyli na obiekcie, na którym zostaną rozegrane oba półfinały Euro 2020. Anglicy zmierzyli się z Niemcami. Paul Gasciogne mógł przesądzić sprawę w dogrywce, ale nie trafił w piłkę będąc przed pustą bramką. Doszło do karnych, w których pomylił się Gareth Southgate, czyli obecny selekcjoner reprezentacji Anglii, i w finale zagrali Niemcy. Na tamtym turnieju zresztą, po raz kolejny, o losach obu półfinałów decydowały rzuty karne, bo Czesi okazali się lepsi od Francuzów. Tak samo było też w słynnym starciu Holendrów z Włochami na Euro 2000.
W 2004 roku, jedyny raz w historii mistrzostw Europy, o losach półfinału zdecydował „srebrny goli”. Była to zasada, która oznaczała koniec meczu w dogrywce, gdy bramka padła w pierwszej połowie. W doliczonym czasie pierwszej odsłony dodatkowego czasu gry do siatki trafił Grek Traianos Dellas i jego zespół pokonał faworyzowanych Czechów 1:0. Tymczasem gol w 90. minucie półfinału Euro 2008 zdecydował o tym, że w finale zagrali Niemcy. W meczu z Turkami trafił wówczas do siatki, na 3:2, Philipp Lahm. Cztery lata później, jedyny raz w historii, półfinał ME rozegrani w Polsce. Na Stadionie Narodowym w Warszawie reprezentacja Włoch wygrała 2:1 z Niemcami. Na ostatnich mistrzostwach Europy Niemcy znów grali w półfinale, ale tym razem przegrali z Francją 0:2. W drugim z takich spotkań Portugalia pokonała 2:0 reprezentację Walii. Walijczycy debiutowali wówczas w Euro i od razu dotarli do najlepszej czwórki, co było wówczas wielką niespodzianką. Podobnie, jak półfinał z udziałem Turcji w 2008 roku. Obok Grecji z 2004 roku, a także Szwecji w 1992 roku, byli to najbardziej zaskakujący, jak dotychczas, półfinaliści zmagań o mistrzostwo „Starego kontynentu”.
Półfinały Euro 2020. Gdzie i kiedy rozegrane zostaną mecze?
Oba półfinały Euro rozegrane zostaną w tym samym mieście i na tym samym stadionie. Czyli w Londynie, na legendarnym stadionie Wembley. Pierwszy z nich odbędzie się 6 lipca 2021 roku, a drugi dzień później, czyli 7 lipca. Oba spotkania rozpoczną się o godz. 21.00. Stadion Wembley już raz, jak wspomniano, gościł półfinalistów mistrzostw Europy, dokładnie 25 lat temu, gdy Niemcy mierzyli się z Anglikami. Ale trzeba zaznaczyć, że był to znajdujący się w tym samym miejscu, czyli dzielnicy Wembley, poprzedni stadion. Tamten, którego charakterystycznym elementem były słynne dwie wieże (Twin Towers), funkcjonował w latach 1923-2003, czyli przez 80 lat, i był miejscem rozgrywania wielu wspaniałych wydarzeń, nie tylko sportowych.
Do najważniejszych wydarzeń należały jednak: finał piłkarskich mistrzostw świata w 1966 roku, finał mistrzostw Europy w 1996 roku, a także aż pięć finałowych meczów o Puchar Europy Mistrzów Klubowych. Ponadto aż 24 na Wembley odbyły się finały indywidualnych mistrzostw świata na żużlu. W 2000 roku stare Wembley zostało zamknięte, a następnie rozpoczęto jego rozbiórkę, która trwała ponad dwa lata. Nowe Wembley powstało w latach 2003-06. Stadion może pomieścić ponad 90 tysięcy kibiców, choć – rzecz jasna – na Euro 2020 raczej pozostanie pusty. Dwa razy gościł już finał Ligi Mistrzów, a kolejny mecz o to trofeum odbędzie się na londyńskim obiekcie w 2024 roku. Warto jeszcze zaznaczyć, że oprócz półfinałów Euro 2020, odbędzie się na tym obiekcie mecz finałowy.
Euro 2020. Kto zagra w półfinale?
Półfinaliści Euro 2020 będą zatem marzyć o tym, by zagrać na Wembley nie jedno, a dwa spotykania. Najpierw trzeba jednak przedrzeć się do najlepszej czwórki rywalizacji. Które drużyny mają na to największe szanse? Według bukmacherów czterema najwyżej notowanymi drużynami są: Anglia, Francja, Belgia i Niemcy, a w drugim szeregu znajdują się Portugalia, Hiszpania, Holandia i Włochy. Oczywiście bardzo pomocną w typowaniu półfinalistów Euro 2020 jest historia kilku ostatnich wielkich turniejów piłkarskich. Niemcy, to mistrzowie świata z 2014 i trzeci zespół Euro 2020. Francja, to – z kolei – mistrz świata z 2018 roku, a także wicemistrz Europy z 2016. Portugalia w 2016 roku okazała się najlepsza w Europie, a w 2019 roku wygrała pierwszą edycję Ligi Narodów. Nie można też zapominać o Chorwacji i Belgii. Pierwszy z wymienionych zespołów zdobył wicemistrzostwo świata w Rosji. Drugi był brązowym medalistą tego turnieju. A Anglia zajęła czwarte miejsce. Warto zauważyć, że na ostatnich MŚ w półfinałach zagrały zespoły wyłącznie z Europy.